ควรแบ่งปัน ไม่ว่ามากหรือน้อย
อปฺปํ วา ยทิวา พหุ อ่านว่า อับปัง วา ยะทิวา พะหุ จาคะ คือ การเสียสละ การแบ่งปัน การให้ การมีน้ำใจ การเผื่อแผ่ ความไม่โลภ (อโลภะ) และที่สำคัญคือ การสละที่ยิ่งใหญ่ […]
คนคุ้นเคย เป็นญาติอย่างยิ่ง
ยานิ กโรติ ตานิ ปสฺสติ อ่านว่า ยานิ กะโรติ ตานิ ปัดสะติ ลักษณะของญาติที่ควรให้การสงเคราะห์ เมื่ออยู่ในฐานะดังนี้คือ ๑. เมื่อยากจนหาที่พึ่งมิได้ ๒. เมื่อขาดทุนทรัพย์ในการค้าขาย ๓. เมื่อขาดยานพาหนะ ๔ .เมื่อขาดอุปกรณ์ทำมาหากิน ๕. เมื่อเจ็บไข้ได้ป่วย […]
คนทำกรรมใดไว้ ย่อมเห็นกรรมนั้นเอง
ยานิ กโรติ ตานิ ปสฺสติ อ่านว่า ยานิ กะโรติ ตานิ ปัดสะติ ลิงสองพี่น้อง (จุลลนันทิยชาดก) ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่วัดเวฬุวันเมืองราชคฤห์ ทรงปรารภพระเทวทัตผู้ชั่วช้า ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า… กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว พระโพธิสัตว์เกิดเป็นลิงชื่อนันทิยะอาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์ มีลิงน้องชายชื่อจุลลนันทิยะ มีลิงบริวารอยู่ประมาณ ๘๔,๐๐๐ […]
ไม่พึงเบียดเบียนคนอื่น และแม้แต่ตนเอง
น ปรํ นาปิ อตฺตานํ วิหึสติ อ่านว่า นะ ปะรัง นาปิ อัดตานัง วิหิงสะติ “ภาวนาคือคิดให้มันถูกต้อง” ” .. “การภาวนานั้น มิใช่ว่าการนั่งหลับตาอย่างเดียว” การลืมตาก็ภาวนา การหลับตาก็ภาวนา การนั่งก็ภาวนา การยืนก็ภาวนา […]
ความพินิจ ไม่มีแก่คนไร้ปัญญา
นตฺถิ ฌานํ อปญฺญสฺส อ่านว่า นัตถิ ชานัง อะปัญญัสสะ คติธรรม : บำเพ็ญปัญญาบารมี “ปัญญาอันล้ำเลิศนั้นย่อมทำคุณให้แก่บุคคล ยิ่งกว่ามีทรัพย์นับแสน แม้มิมีปัญญาดั่งปราชญ์ แต่ถ้าเป็นผู้รู้จักคิดให้รอบคอบก่อน ก็ย่อมเป็นผู้มีปัญญาและประพฤติชอบแล้ว”
พึงพินิจพิจารณาเรื่องราว โดยรอบคอบ
โยนิโส วิจิเน ธมฺมํ อ่านว่า โยนิโส วิจิเน ธัมมัง “กระเบื้องจะเฟื่องฟูลอย น้ำเต้าน้อยจะถอยจม ผู้ดีจะเดินตรอก ขี้ครอกจะเดินถนน” ” .. คำพยากรณ์แต่โบราณนานมานี้ “น่าจะบอกว่ายุคมืดจะมาถึง คือยุคที่คนดีจะถูกเหยียบย่ำ คนชั่วจะได้รับยกย่อง” ซึ่งต้องเป็นผลของกรรมที่ได้ทำกันมา ทั้งกรรมชั่ว และทั้งกรรมดี […]
เมื่อเกิดเหตุร้ายแรง ย่อมต้องการคนกล้าหาญ
อุกฺกฏฺเฐ สูรมิจฺฉนฺติ อ่านว่า อุกกัดเถ สูระมิดฉันติ กล้า – มีสติ จึงเรียกว่า กล้าหาญ ถ้ากล้า โดยไม่มีสติกำกับ เขาเรียกว่า ความบ้าบิ่น ไม่ใช่ความกล้า คนเรามักจะเข้าใจผิด เอา ความบ้าบิ่นมาเป็นความกล้า คือเห็นใครทำอะไรได้ เกินกว่าคนสามัญ […]
เมื่อเกิดข่าวตื่นเต้น ย่อมต้องการคนหนักแน่น
มนฺตีสุ อกุตูหลํ อ่านว่า มันตีสุ อะกุตูหะลัง พระพุทธเจ้าตรัสไว้ อุปมาไว้เหมือนน้ำหยดชายคา มันหยดไม่ถอย มันก็ทำน้ำนั้นให้เต็มโอ่งไหที่ตั้งไว้รองน้ำใต้ชายคานั้นได้เหมือนกันนะ ไม่จำเป็นต้องฝนต้องตกมากๆ แม้ฝนตกแต่เพียงเล็กน้อยแต่มันตกไม่ถอย น้ำมันก็หยดลงจากชายคาลงสู่ไหนั้น สามารถทำไหให้เต็มได้เหมือนกันน่ะ ฉันใด บุคคลผู้สั่งสมบุญกุศลนี้ พากเพียรพยายามทำไป ตามกำลังความสามารถของตนของตน เพราะบางคนก็มีความสามารถน้อย บางคนก็มีความสามารถมาก ไม่เหมือนกัน […]
เมื่อเกิดเรื่องราวลึกซึ้ง ย่อมต้องการบัณฑิต
อตฺเถ ชาเต จ ปณฺฑิตํ อ่านว่า อัดเถ ชาเต จะ ปันดิตัง มงคลข้อที่สอง คือ คบหาบัณฑิต บัณฑิต หมายถึงผู้รู้ดี รู้ชั่ว ผู้มีความรู้ มีสติปัญญาดี มีคุณธรรมสูง ประพฤติปฏิบัติตนในทางที่ชอบ ที่ถูกต้อง […]
คนดี ย่อมหอมทวนไปทุกทิศ
สพฺพา ทิสา สปฺปุริโส ปวายติ อ่านว่า สัพพา ทิสา สัปปุริโส ปะวายะติ ด้วยเหตุของการบันดาลที่เห็นกันนั้น มันเกิดจากความดีของคนเราที่ได้ทำความดี มีกุศลไว้แล้ว ส่วนสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือเทวดาอารักษ์ จะเป็นอุปกรณ์ของบุญได้สื่อออกมายังวัตถุมงคล ให้ช่วยปกป้องจากภัยอันตราย แต่ถ้าหากคนเราไม่มีบุญแล้ว สิ่งศักดิ์เหล่านี้ก็จะช่วยไม่ได้เลย เพราะฉะนั้นถ้าคนเรามั่นใจในหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า ว่าบุญเกิดจากการกระทำ เราก็ไม่ต้องไปให้ความสำคัญ […]