ธรรมะ วันละนิด Tamma.PeYim.com
ช่วยกันทนุบำรุง รักษาพระรัตนตรัย
นานาคตสุขาวโห อ่านว่า นานาคะตะสุขาวะโห การทำให้จิตใจไม่โศกเศร้านั้น มีข้อแนะนำดังนี้ ๑. ใช้ปัญญาพิจารณาอยู่เนืองๆ ถึงความไม่เที่ยงในสิ่งของทั้งหลาย และร่างกายของเรา ๒. ไม่ยึดมั่นในตัวตน หรือความจีรังยั่งยืน ในคนหรือสิ่งของว่าเป็นของเรา ๓. ทุกอย่างในโลกล้วนเปลี่ยนแปลงอยู่ทุกขณะ แม้ร่างกายเราก็ใช้เป็นที่อาศัยชั่วคราวเท่านั้น ๔. คิดว่าทุกสิ่งทุกอย่างล้วนไม่เที่ยงด้วยกันทั้งนั้น
อตฺตาธิปโก สโต จเร อ่านว่า อัตตาธิปะโก สโต จะเร สติปัฏฐาน ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสติ, ข้อปฏิบัติมีสติเป็นประธาน, การตั้งสติกำหนดพิจารณาสิ่งทั้งหลายให้รู้เห็นเท่าทันตามความเป็นจริง, การมีสติกำกับดูสิ่งต่างๆ และความเป็นไปทั้งหลาย โดยรู้เท่าทันตามสภาวะของมันไม่ถูกครอบงำด้วยความยินดียินร้าย ที่ทำให้มองเห็นเพี้ยนไปตามอำนาจกิเลส มี ๔ อย่างคือ ๑. กายานุปัสสนา […]
อปฺปมาเทน สมฺปาเทถ อ่านว่า อัปปะมาเทนะ สัมปาเทถะ การฝึกจิตที่ดีย่อมสำเร็จประโยชน์ เราสังเกตดูแต่สัตว์พาหนะ เช่น ช้าง วัว ควาย ก่อนที่เราจะเอามาใช้งาน ต้องฝึกเสียก่อน เมื่อฝึกดีแล้วเราจึงได้อาศัยแรงงานมัน ทำประโยชน์นานาประการ ท่านทั้งหลายก็ทราบแล้ว จิตที่ฝึกดีแล้วย่อมมีคุณค่ามากมายกว่ากันหลายเท่า ดูแต่พระพุทธองค์และพระอริยสาวกได้เปลี่ยนภาวะจากปุถุชนมาเป็นพระอริยบุคคลจนเป็นที่กราบไหว้ของคนทั่วไปและท่านได้ทำประโยชน์อย่างกว้างขวางเหลือประมาณที่เรา ๆ จะกำหนดเพราะพระพุทธองค์และสาวกได้ผ่านการฝึกจิตมาด้วยดีแล้วทั้งนั้น […]
สุขํ นิราสา สุปติ อ่านว่า สุขัง นิราสา สุปะติ ทุกข์เกิดจากความคาดหวัง…,, ดังนั้นไม่ควรคาดหวังอะไรมากมายจะทำให้ทุกข์ง่าย เกิดความเครียดสะสม 1. ถ้าเป็นเรื่องงานก็ขอทำให้เต็มที่ เต็มกำลัง โดยไม่ท้อ ดีที่สุดตามกำลังความสามารถตน เเละควรพอใจกับผลงานนั้น 2. กรณีครอบครัว ทุกข์เพราะลูก ก็ทำหน้าที่เเม่ของเราไป […]
ยานิ กโรติ ตานิ ปสฺสติ อ่านว่า ยานิ กะโรติ ตานิ ปัดสะติ ลิงสองพี่น้อง (จุลลนันทิยชาดก) ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่วัดเวฬุวันเมืองราชคฤห์ ทรงปรารภพระเทวทัตผู้ชั่วช้า ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า… กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว พระโพธิสัตว์เกิดเป็นลิงชื่อนันทิยะอาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์ มีลิงน้องชายชื่อจุลลนันทิยะ มีลิงบริวารอยู่ประมาณ ๘๔,๐๐๐ […]
นตฺถิ ฌานํ อปญฺญสฺส อ่านว่า นัตถิ ชานัง อะปัญญัสสะ คติธรรม : บำเพ็ญปัญญาบารมี “ปัญญาอันล้ำเลิศนั้นย่อมทำคุณให้แก่บุคคล ยิ่งกว่ามีทรัพย์นับแสน แม้มิมีปัญญาดั่งปราชญ์ แต่ถ้าเป็นผู้รู้จักคิดให้รอบคอบก่อน ก็ย่อมเป็นผู้มีปัญญาและประพฤติชอบแล้ว”
มนสฺส สติ ปฏิสรณํ อ่านว่า มนัสสะ สติ ปฏิสะระณัง “กัมมัฏฐานเบื้องต้น” ” .. ในขณะที่เราทำการปฏิบัติสมาธิกัมมัฏฐานนั้น “เราจะต้องมีบทบริกรรมบทใดบทหนึ่ง มาเป็นเครื่องล่อจิต” เหมือนอย่างเด็กเล็กที่มันกำลังร้องไห้ร้องห่มอยู่ ผู้ที่เป็นพ่อเป็นแม่หรือเป็นพี่เลี้ยงจะต้องมีสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น ขนมหรือของเล่นบางประการให้เด็กนั้นเล่นแล้วก็หายจากความร้องไห้ไป ฉันใดก็ดี “จิตของเราเมื่อยึดในอารมณ์ส่วนใดส่วนหนึ่ง” เช่น […]
โยนิโส วิจิเน ธมฺมํ อ่านว่า โยนิโส วิจิเน ธัมมัง “กระเบื้องจะเฟื่องฟูลอย น้ำเต้าน้อยจะถอยจม ผู้ดีจะเดินตรอก ขี้ครอกจะเดินถนน” ” .. คำพยากรณ์แต่โบราณนานมานี้ “น่าจะบอกว่ายุคมืดจะมาถึง คือยุคที่คนดีจะถูกเหยียบย่ำ คนชั่วจะได้รับยกย่อง” ซึ่งต้องเป็นผลของกรรมที่ได้ทำกันมา ทั้งกรรมชั่ว และทั้งกรรมดี […]
อตฺเถ ชาเต จ ปณฺฑิตํ อ่านว่า อัดเถ ชาเต จะ ปันดิตัง มงคลข้อที่สอง คือ คบหาบัณฑิต บัณฑิต หมายถึงผู้รู้ดี รู้ชั่ว ผู้มีความรู้ มีสติปัญญาดี มีคุณธรรมสูง ประพฤติปฏิบัติตนในทางที่ชอบ ที่ถูกต้อง […]
ทุกฺขมสฺส มหพฺภยํ อ่านว่า ทุกขะมัสสะ มหัพภะยัง ทุกข์ทางกาย หมายถึงทุกข์ที่มีกายเป็นเหตุ ได้แก่ ทุกข์ที่เกิดจากความหนาว ความร้อน ความป่วยไข้ ความบาดเจ็บ ความหิวกระหาย ความเสื่อมสภาพของร่างกาย ทุกข์ที่เกิดจากการที่ต้องคอยประคบประหงม ดูแลบำรุงรักษาทำความสะอาดร่างกาย และความทุกข์อื่น ๆ อันมีกายเป็นต้นเหตุอีกเป็นจำนวนมาก ทุกข์ทางกายเหล่านี้เป็นสิ่งที่เกิดมาคู่กับร่างกาย […]